Tijdens de aanwervingsfase
Het is mogelijk dat je ondanks je ziekte op zoek gaat naar een (andere) baan. In bepaalde gevallen kun je als sollicitant (dus voordat de arbeidsovereenkomst gesloten wordt) onderworpen worden aan een medisch onderzoek door de arbeidsarts (ook preventieadviseur-arbeidsarts genoemd).
Een gezondheidsbeoordeling of een preventief gezondheidstoezicht is verplicht voor werknemers die een post bekleden die de veiligheid van andere werknemers in gevaar kan brengen (bijv. besturen van voertuigen), een functie met verhoogde waakzaamheid uitvoeren (bijv. aan een productieketen), blootgesteld zijn aan een welbepaald risico (bijv. biologische, chemische en fysische agentia), of rechtstreeks in contact komen met levensmiddelen of etenswaren.
Na de gezondheidsbeoordeling zal de arbeidsarts beslissen of je al dan niet medisch geschikt bent voor het uitoefenen van de functie. Hierbij is het mogelijk dat hij je tijdelijk ongeschikt acht of dat hij meent dat je slechts geschikt bent indien je een aantal voorwaarden naleeft.
Ben je het niet eens met de beslissing van de arbeidsarts, dan kun je een klacht formuleren of in beroep gaan. Denk er hierbij echter aan dat de arbeidsarts niet alleen de (toekomstige) werksituatie goed kan inschatten, maar dat hij er in de eerste plaats is om werknemers te beschermen.
Tijdens de tewerkstelling
Tijdens de tewerkstelling kun je de arbeidsarts, die de taak heeft werknemers te beschermen tegen gezondheidsrisico's, altijd raadplegen als je denkt dat je gezondheid lijdt onder de werkomstandigheden of als je nood hebt aan psychosociale ondersteuning.
De arbeidsarts onderzoekt of een re-integratietraject mogelijk is bij langdurige ziekte. Dat betekent dat hij bekijkt of de zieke werknemer kan terugkeren naar het werk, dankzij aangepast werk, ander werk, een opleiding enz. De arbeidsarts doet dat in nauwe samenwerking met de betrokken werknemer, de adviserend arts en de terug-naar-het-werkcoördinator van het ziekenfonds, de behandelend arts en de arbeidsarts. Lees meer over de re-integratie van langdurig arbeidsongeschikten.
Als je arbeidsongeschikt bent, is het eveneens altijd mogelijk een spontane raadpleging of een bezoek vóór de werkhervatting te vragen bij de arbeidsarts. De raadpleging is trouwens verplicht wanneer je tewerkgesteld bent in een functie waarvoor een preventief onderzoek verplicht is. De arbeidsarts brengt de werkgever van de spontane raadpleging of het bezoek vóór de werkhervatting op de hoogte op voorwaarde dat de werknemer hiermee akkoord gaat. Indien de werknemer hiermee akkoord gaat, kan de arbeidsarts ook overleg plegen met de behandelend arts en/of de adviserend arts in het kader van een onderzoek bij werkhervatting of voor een bezoek voorafgaand aan de werkhervatting.
Daarnaast is het ook mogelijk dat je ziekte gekwalificeerd moet worden als een beroepsziekte. M.a.w. de ziekte houdt verband met het uitoefenen van een bepaalde professionele activiteit in bepaalde arbeidsomstandigheden. Het is dan niet alleen de taak van de arbeidsarts om beroepsziekten zo snel mogelijk op te sporen; hij moet ook gepaste stappen zetten om verdere schade aan de gezondheid te vermijden en te beperken (bijv. wijzigingen aan het arbeidsproces of aan de werkpost, wijziging van functie ...).