Borstkanker

Borstkanker is een kwaadaardige tumor in de borst. Als de tumor niet wordt behandeld, zullen de kankercellen steeds verder doordringen in het gezonde borstweefsel. De kans bestaat ook dat kankercellen zich verder verspreiden, onder andere via het lymfestelsel. Dat lymfestelsel speelt een belangrijke rol bij de productie van afweerstoffen tegen ziekteverwekkers. Het bestaat uit lymfevaten en lymfeklieren of lymfeknopen. De meeste lymfevaten in de borst leiden naar lymfeklieren in de oksel. Als borstkankercellen de lymfeklieren onder de arm bereiken, kunnen ze verder groeien en zich van daaruit verder uitzaaien. Ook via het bloed kunnen kankercellen zich verspreiden.

De Stichting Kankerregister registreerde in 2019 in België 10.962 nieuwe gevallen van borstkanker bij vrouwen. Borstkanker is daarmee de meest voorkomende kanker bij vrouwen. Ook mannen kunnen borstkanker krijgen: in 2019 kregen in ons land 95 mannen de diagnose borstkanker. Het risico op borstkanker is voor een vrouw echter ongeveer 100 keer groter dan voor een man.

• U kunt niet vermijden dat u mogelijk kanker krijgt, maar u kunt wel een en ander doen om het risico op de ziekte te verkleinen: niet roken, verstandig omgaan met de zon, uw consumptie van alcohol matigen en gezond eten en bewegen. Lees hier meer over kanker voorkomen. Ook andere mogelijke kankerverwekkende stoffen komen aan bod: asbest, fijn stof, hormoonverstorende stoffen ...
• Het bevolkingsonderzoek naar borstkanker voor vrouwen van 50 tot 69 jaar, of vroege opsporing van borstkanker voor vrouwen uit verschillende leeftijdsgroepen

Als een vrouw iets abnormaals voelt of ziet aan haar borst, als de arts een knobbeltje ontdekt of als er bij het bevolkingsonderzoek naar borstkanker afwijkingen worden vastgesteld, zal verder onderzoek wellicht nodig zijn. De arts kan dan een diagnostische mammografie laten uitvoeren (röntgenfoto van de borst), al dan niet gecombineerd met een echografie (onderzoek met geluidsgolven).

Als er op de mammografie of echografie een verdacht letsel wordt vastgesteld, volgt er een naaldbiopsie. Hierbij wordt na plaatselijke verdoving met een dikke naald een stukje weefsel genomen en onder de microscoop onderzocht in het laboratorium. Aan de hand daarvan kan worden vastgesteld of het gevonden letsel goed- of kwaadaardig is.

Als de diagnose borstkanker valt, kunnen nog andere onderzoeken volgen om de uitgebreidheid van de tumor te bepalen en na te gaan of er uitzaaiingen zijn elders in het lichaam:

• een echografie van de klierstreken rond de borst (o.a. okselklieren): als er een verdachte klier wordt vastgesteld, worden met een fijne naald cellen uit de klier opgezogen voor onderzoek onder de microscoop;
• een MR-scan of MRI (magnetic resonance imaging): een scan waarbij een magnetisch veld wordt opgewekt waarmee zeer gedetailleerde beelden van het lichaam gemaakt worden;
• een bloedname (o.a. om tumormerkers voor borstkanker op te sporen, dat zijn stoffen die het lichaam maakt als reactie op borstkanker of die door de kanker zelf gemaakt worden);
• een echografie van de lever;
• een radiografie van de borstkas;
• een botscan of isotopenscan: onderzoek na inspuiting met een licht radioactieve stof om na te gaan of er uitzaaiingen in het bot zijn;
• een CT-scan (computertomografie): met röntgenstralen worden doorsneden van het lichaam genomen;
• een PET-scan (positron emission tomography): er wordt een kleine hoeveelheid licht radioactieve vloeistof ingespoten om cellen met verhoogde stofwisseling (kanker- of ontstekingscellen) overal in het lichaam zichtbaar te maken op foto.

Aan de hand van de hierboven beschreven onderzoeken kan de arts het stadium van de ziekte vaststellen: dat is de mate waarin de ziekte zich in het lichaam heeft uitgebreid. Voor borstkanker onderscheiden we vier stadia. Ze worden aangeduid met Romeinse cijfers van I (beginstadium) tot en met IV (uitgezaaide borstkanker).