Bij vermoeidheid door kanker is je energie beperkt. Je moet dus proberen deze beperkte hoeveelheid energie op de best mogelijke manier te gebruiken.
Herbekijk je streefdoelen
Onderzoek je streefdoelen, zowel op korte als op lange termijn. Schat ze opnieuw in om ze realistisch en haalbaar te maken. Wees dus ook selectief in wat je wilt verwezenlijken; dat zal je helpen mogelijke schuldgevoelens, stress en angst te verminderen als blijkt dat je die oorspronkelijke streefdoelen niet meer kunt halen. Stel je verwachtingen bij, en leg dat ook uit aan je naasten. De ramen hoeven bijvoorbeeld niet per se maandelijks gepoetst te worden, het onkruid in de tuin niet altijd even nauwkeurig gewied. Geef de voorkeur aan wat deugddoend aanvoelt voor jou en bespreek dat met je partner en kinderen.
Probeer goed in te schatten wanneer je je weer in staat voelt om te gaan werken tijdens of na je behandeling. Let op dat je je niet forceert om er meteen weer volledig tegenaan te gaan op het werk. Vermoeidheid kan de werkhervatting flink in de weg staan. Bespreek de mogelijkheden voor werkhervatting met de sociaal werker in het ziekenhuis en ga eventueel eerst een periode deeltijds aan de slag.
Maak een lijst van activiteiten
Maak er zelfs twee: een lijst van de activiteiten die je dezelfde dag zou moeten uitvoeren en een lijst met dingen die kunnen wachten tot een volgende keer. Doe dat elke dag, en voer de activiteiten van die ‘zou-moeten-lijst’ alleen uit als je er zin in hebt en denkt ze aan te kunnen.
Houd bij wat energie geeft en wat energie vreet
Schrijf op wat je in de loop van de dag doet en noteer daarbij hoe het gesteld is met je energie en de graad van vermoeidheid. Kijk na enkele dagen je notities na om te zien of daarin een zeker patroon te herkennen is. Probeer te kijken wat voor jou energievreters en energiegevers zijn en deel dat met je huisgenoten, zodat ook zij hier rekening mee kunnen houden. Wat had je die keren vooraf gedaan toen je je beter voelde? Was er een activiteit die je meer vermoeide dan een andere? Probeer de meest afmattende activiteiten zo veel mogelijk te beperken. Geef de voorkeur aan de activiteiten die je aankunt en die je goed doen.
Zoek je eigen ritme
Probeer een gemakkelijk ritme te vinden voor de activiteiten die je wilt uitvoeren. Overdrijf niet, werk of studeer in gunstige omstandigheden en vermijd te veel ineens te ondernemen. Rustig werken of studeren zal je meer voldoening schenken.
Zorg voor voldoende ontspanning
Denk aan andere dingen dan aan vermoeidheid, ziekte of behandeling. Lezen, muziek beluisteren, televisie kijken of naar de bioscoop gaan, lichte lichamelijke inspanningen, iets creatiefs doen, genieten van de natuur, sociale contacten, gezelschapsspelen, een warm bad, een saunabeurt, een massage, yoga, mediteren, mindfulness … kunnen helpen om je te ontspannen en mentaal tot rust te komen. Zorg voor de nodige oplaadmomenten! Het is belangrijk om dingen te doen die jij leuk vindt. Bepaal de waarden die voor u belangrijk zijn en kies ontspannende activiteiten die daarbij aansluiten.
Vraag hulp
Als je je activiteiten plant en vooral dingen doet die jou interesseren en amuseren, zul je meer energie hebben. Maar wat met al die andere activiteiten? Vraag hulp voor bezigheden zoals het huishouden, de was, winkelen, vervoer enz. Vrienden en familieleden zullen je graag helpen, soms vragen ze je ook wat jou kan helpen. Delegeer activiteiten en verantwoordelijkheden om energie te sparen en besteed bepaalde zaken (bijv. poetsen of strijken) eventueel uit.
Geef aan als je liever even alleen bent
Als je geen zin hebt in sociaal contact, zeg dan eenvoudig dat je geen zin hebt om te praten. Even alleen zijn kan ook goed doen. Veel vrienden zullen het waarderen dat je open bent over wat wel of niet gaat voor jou.
