Als je veranderingen aan je seksualiteit of plas- en stoelgangpatroon meteen meldt, kunnen we je vroeg en snel helpen.

Waarvoor kun je terecht bij een prostaatverpleegkundige?

Uit Leven • Editie 82 • April 2019
Carine Peltyn. Foto Lieven Van Assche

Als prostaatkankerpatiënt moet je je weg vinden in het omgaan met de nevenwerkingen van de behandeling. Maar dat hoef je niet alleen te doen. Prostaatverpleegkundige Carine Peltyn luistert, ondersteunt en geeft informatie.

Auteur: Els Put • Fotograaf: Lieven Van Asche

Stel je vraag over kanker

Contacteer de Kankerlijn

Bel 0800 35 445
Nu niet beschikbaar
Ma-vrij 9-12u en 13-17u
Chat met de Kankerlijn
Nu offline Beschikbaar op 29/04/2024 om 09:00
Ma 9-12u
Woe 14-17u en 19:30-22:30u

Een prostaatverpleegkundige is het eerste luisterend oor voor de patiënt en zijn partner na de diagnose prostaatkanker. ‘We geven informatie, proberen patiënten en partners te helpen om al dat moeilijke te verwerken en om te beslissen welke behandeling ze kiezen. We luisteren, geven tips en verwijzen door naar een psycholoog of seksuoloog wanneer we voelen dat dat nodig is.’ Aan het woord is Carine Peltyn, verpleegkundig consulent urologie - oncologie in UZ Gent. Zij begeleidt mannen met een prostaattumor en hun partner tijdens hun hele behandeltraject.

Tijd en geduld

Prostaatverpleegkundigen polsen bij de patiënt wat zijn huidige seksualiteit, plas- en stoelgangpatroon is zodat ze een goed beeld krijgen van zijn status bij aanvang van de behandeling. Carine Peltyn: ‘We moedigen hem aan om elke afwijking aan dat patroon meteen te melden zodat we hem vroeg en snel kunnen helpen bij stoornissen.’

Carine Peltyn 2. Foto Lieven Van Assche

Bij de start van de behandeling staat overleven of genezen op de voorgrond en is seksualiteit vaak minder belangrijk. Maar na de behandeling komt dat verlangen weer terug, zowel bij de patiënt als bij de partner. Kwaliteit van leven komt dan weer op de voorgrond.

Carine Peltyn: ‘Het herstel van erectiestoornissen of urineverlies na een operatie, vraagt tijd en geduld. Urineverlies kan gaan van ongewild verliezen van enkele druppels urine tot een volledige blaasinhoud verliezen, herhaald moeten urineren, pijn bij het plassen of niet voldoende kunnen uitplassen. Over de jaren heen hebben we een grote evolutie gezien in chirurgische technieken waardoor nu enkel een minderheid van de mannen een ernstige incontinentie overhoudt aan het operatief verwijderen van de prostaat. De lichtere vormen van incontinentie reageren goed op bekkenbodemtraining bij een gespecialiseerde kinesitherapeut. Bij het pijnlijk of frequent urineren, is het belangrijk dat we het plaspatroon in kaart brachten zodat we dat met het nieuwe patroon kunnen vergelijken. Als de arts een urineweginfectie uitgesloten heeft, geven wij onder meer de raad om koolzuurhoudende dranken, alcohol, koffie en thee te mijden omdat die de blaas nog meer prikkelen. We starten dus eerst met leefstijladvies - maar ook medicatie kan helpen. Urineretentie, het niet of onvoldoende kunnen uitplassen, zoals George Monbiot in zijn verhaal vertelt, komt eigenlijk redelijk zelden voor.’

Vragen?

Blijf er niet mee zitten

Hebt je tijdens of na je prostaatkankerbehandeling vragen over praktische, seksuele of emotionele aspecten ervan? Blijf er niet mee zitten!

Neem contact op met

  • je huisarts
  • een prostaatverpleegkundige (verpleegkundig consulent urologie - oncologie) of een andere verpleegkundige die gespecialiseerd is in de begeleiding van mensen met kanker (vraag in jouw ziekenhuis bij wie je terechtkunt)
  • een psycholoog of een seksuoloog: vraag contactgegevens aan je behandelend arts of de prostaatverpleegkundige
  • een kinesitherapeut die gespecialiseerd is in bekkenbodemtraining (vraag aan je huisarts of in het ziekenhuis bij wie je terechtkunt of zoek een kinesitherapeut in je buurt)

Antwoorden zoeken

‘Bij diarree controleren we of de patiënt koorts heeft, krampen of een slecht ruikende stoelgang. En we zoeken naar een antwoord: is deze diarree het gevolg van de radiotherapie of een reactie op voeding of stress of is het een infectie? Het omgekeerde probleem – constipatie – komt vaak voor kort na de operatie.’ 

Welke neveneffecten veroorzaakt hormoontherapie? ‘Zowel voor patiënten als voor partners is hormonale therapie niet evident om mee te leven’, benadrukt Carine Peltyn. ‘Het veroorzaakt impotentie en libidoverlies, vaak ook warmte-opwellingen of vapeurs, je verliest spieren en krijgt meer vet. De klachten zijn vergelijkbaar met wat vrouwen ondervinden als ze vervroegd in de menopauze komen.’

Sommige mannen die hormoontherapie krijgen, ondervinden ook geheugen- en concentratieproblemen of emotionele problemen en stemmingswisselingen. Carine Peltyn: ‘Partners vertellen wel eens: “Hij heeft een kort lontje gekregen”. In het verhaal van Mieke Vogels lees je hoe hormonale therapie ook een grote impact heeft op de partner, iets waar zij heel mooi mee omgaat. Haar verhaal zal me in mijn werk nog meer stimuleren om aan partners te vragen: en hoe is het met u?’

Jouw reactie op dit verhaal is altijd welkom. Mail ons via leven@komoptegenkanker.be.

Lees meer verhalen in het magazine Leven

Veel van onze verhalen zijn ook verschenen in het magazine Leven van Kom op tegen Kanker. Abonneer je om geen enkel verhaal te missen!