Jeroom strooide as van zijn broer uit in Canada

‘Boris werd al twee keer uitgezonden op Play4. Zelfs na de herhalingen blijven de mails van kijkers binnenstromen. Ze sturen verhalen die me diep raken of vragen om praktische tips. Ik sta ervan versteld hoeveel impact de reeks heeft.’

‘Ik hield ervan om veilig op mijn kot te tekenen. Door de situatie verloor ik ook mijn naïviteit en mijn vrolijkheid. Ik ben veel donkerder beginnen te denken. Over alles kwam een laagje duisternis te liggen, ook over mijn tekenwerk. Dat heeft er wel voor gezorgd dat ik me kon onderscheiden van andere studenten.’

Verdriet in boekje

‘Toen ik in mijn laatste jaar zat, was Boris al overleden. Verdriet beheerste op dat moment mijn leven. Het eindwerk zag ik niet zitten, tot mijn docent me adviseerde om iets te maken rond het overlijden van mijn broer. Ik heb toen een boekje samengesteld met persoonlijke tekeningen en op mijn verdediging de jury doen wenen. Dat was de eerste keer dat ik Boris voor een werk gebruikte en mensen aan het huilen bracht. Nooit gedacht toen dat ik dat nog een tweede keer zou doen.’

‘Ik had het ook moeilijk om mijn moeder te zien verouderen. Zag ik haar sukkelen met haar gsm of merkte ik dat ze wat langzamer met de auto begon te rijden, dan gingen alle alarmbellen af. De angst om haar te verliezen was buiten verhouding en ik had haar het liefste onder een beschermende stolp gestoken. We zijn in die periode wel heel close geworden. Maar niet op een romantische manier zoals je dat in films ziet, wel in dikke miserie.’

Krater

‘Die twee grote verliezen hebben me getekend. Vooral de dood van mijn broer heeft een grote krater geslagen, omdat ik net op een leeftijd zat waarop je bepaalt welke richting je uitgaat in het leven. Ik volgde niet het klassieke patroon van studeren, samenwonen met je lief, een carrière opstarten. Na Boris’ overlijden ben ik gevlucht in feesten. Ik vermeed verantwoordelijkheid en diepzinnige gedachten. Ik had geen enkel plan in het leven: ik deed wat op mijn pad kwam.’

‘Ook van thuis uit waren er geen verplichtingen, want daar waren ze zelf de weg bijster. Door die krater heb ik een gigantische omweg gemaakt en is mijn leven pas op latere leeftijd in de plooi gevallen. Ik was al 38 toen Remus geboren werd.’

Schuif

‘In die tien spoorloze jaren heb ik nauwelijks over het overlijden van mijn broer en vader gesproken. Ik heb die gebeurtenissen diep weggestoken in een schuif ergens in mijn hoofd. Tot zolang ze dicht bleef, was het verdriet draaglijk. Het is pas door het programma Boris dat ik verplicht werd de schuif open te trekken. Play4 had me gevraagd een reisprogramma uit te werken. Omdat ik graag een extra laag toevoeg, kwam ik op het idee om iets rond mijn broer te doen.’

‘Met de jaren die voorbij waren, dacht ik wel vrede te hebben met Boris’ dood. Maar al snel kwam ik tot de vaststelling dat dat niet het geval was. Ik zou Boris’ as meenemen om uit te strooien in Canada. Het feit dat de redactie het verhaal puur praktisch bekeek en de urne herleidde tot een object, voelde aan alsof mijn broer ontmenselijkt werd. Daarom besliste ik om ter voorbereiding therapie te volgen.’

Emotionele bodem

‘Aan de therapeute vroeg ik om mij naar mijn emotionele bodem te brengen. Daar merkte ik hoeveel onontgonnen verdriet er nog zat. Ze gaf me ook inzicht in mijn verleden. Ik ging beseffen dat ik de wereld tien jaar lang had laten draaien en even opzij gestapt was. Ik heb mezelf lang verweten dat ik die tijd net na mijn studies verprutst had, maar eigenlijk was mijn reactie niet abnormaal na wat ik had meegemaakt. Dat inzicht maakte me empathischer voor mezelf.’

‘Tijdens de opnames ben ik toch nog gecrasht, maar pas de laatste dag. Een hele maand lang had ik de urne met de as van mijn broer dichtbij gehad: ze stond naast mijn bed, ik droeg ze op mijn rug, ik knuffelde ze zelfs. Die urne was niet zomaar een urne, ze was mijn broer die als het ware weer leven ingeblazen werd en die ik een tweede keer zou moeten afgeven. Na de uitstrooiing ben ik de berg alleen afgedaald. Mijn rugzak was 4 kilo lichter. Ik voelde het gemis echt fysiek. Dat had ik niet verwacht.’