Er is een seksueel leven voor en na een kankerbehandeling

Seksuoloog Kristel Mulders over seksualiteit en kanker

Uit Leven • Editie 95 • Juli 2022
Kristel Mulders
 

‘Seks. Dat is iets wat je doet, niet iets waarover je praat’, zegt Kristel Mulders, oncoseksuoloog in het Jessa Ziekenhuis in Hasselt. ‘Toch is het belangrijk om bij een kankerbehandeling ook dat onderwerp bespreekbaar te maken. Niet alleen tussen partners, maar ook tussen patiënten en zorgverleners.’

Auteur: Liesbet De Vuyst • Fotograaf: Jessa Ziekenhuis

Stel je vraag over kanker

Contacteer de Kankerlijn

Bel 0800 35 445
Nu niet beschikbaar
Ma-vrij 9-12u en 13-17u
Chat met de Kankerlijn
Nu offline Beschikbaar op 22/04/2024 om 09:00
Ma 9-12u
Woe 14-17u en 19:30-22:30u

Welke seksuele problemen ervaren mensen na een kankerbehandeling?

Kristel Mulders: ‘Mensen kunnen met twee soorten problemen geconfronteerd worden: enerzijds zijn er de functionele problemen. De verkorte vagina van Tinneke of de erectieproblemen van Stephan door een operatie zijn voorbeelden daarvan. Maar ook chemotherapie, bestraling van het kleine bekken of antihormoontherapie kunnen zulke problemen veroorzaken omdat ze invloed hebben op de hormoonhuishouding. Daarnaast kunnen na een kankerbehandeling ook belevingsproblemen optreden. Denk bijvoorbeeld aan een lager zelfbeeld door haarverlies, vermoeidheid of een veranderd lichaam na een operatie.’

 

Hoe kunnen mensen het best omgaan met die problemen?

‘Er is een seksueel leven voor en na een kankerbehandeling. Daarom is het belangrijk om je verwachtingen bij te stellen. Ik raad koppels aan om samen op ontdekking te gaan: net zoals in het begin van hun relatie elkaars lichaam leren kennen en een manier van vrijen zoeken die beiden prettig vinden. Van welke handelingen kan je nog genieten? Wat is minder leuk? Zo kom je tot een nieuwe manier van vrijen die misschien minder intens is, maar toch nog fijn en verbindend. Maar de belangrijkste raad: praat met je partner.’ 

Praat met je partner, anders beland je elk met je verdriet en frustraties op een eilandje.

Waarom is praten zo belangrijk?

‘Een seksueel probleem is nooit een individueel probleem, maar heeft impact op de seksuele relatie tussen mensen. Koppels spreken soms niet over hun problemen omdat ze veronderstellen de gedachte of de reactie van de ander al te kennen. Zo hoor ik regelmatig dat partners geen initiatief nemen om nog te knuffelen uit angst dat de ander zal denken dat die meer wil, terwijl dat niet zo is. Als je die angst niet uitspreekt, dan verdwijnt op den duur ook de intimiteit. Gooi daarom alle veronderstellingen overboord en praat tóch. Anders beland je elk met je verdriet en frustraties op een eilandje. Lukt praten niet, durf dan aan de oncocoach of -psycholoog in het ziekenhuis te vragen om het gesprek op gang te trekken.’

#durftevertellen

Kom op tegen Kanker riep mensen met kanker en hun partners op om hun ervaringen met seksualiteit anoniem te delen.

Wat als je alleenstaand bent en op zoek naar een partner?

‘Wil je weer daten, ontdek dan eerst zelf je nieuwe lichaam. Heb je een litteken, durf ernaar te kijken en het aan te raken. Masturbeer om na te gaan hoe hoog je libido nog is. Het is belangrijk om eerst zelf je nieuwe “ik” te aanvaarden, voor je je letterlijk en figuurlijk aan iemand anders blootgeeft. Wie zich goed in zijn vel voelt, straalt dat ook uit en gaat succesvoller contact leggen. Denk ook op voorhand na over vragen als: Wanneer vertel ik dat ik kanker gehad heb? Zeg ik er meteen bij dat dat gevolgen heeft op seksueel gebied? Durf ik aan te geven dat we voor seks de tijd moeten nemen?’

Vragen over seksualiteit en kanker?

Wil je weten of je in jouw ziekenhuis terechtkunt bij een seksuoloog die ervaring heeft met mensen die kanker (gehad) hebben?

Vraag het aan je zorgverleners of neem een kijkje op oncohulp.be. Zorgorganisaties en lotgenotengroepen organiseren daarnaast regelmatig infosessies over seksualiteit en kanker. Zoek een infosessie in jouw buurt in onze activiteitenkalender.

Worden mensen voldoende voorbereid op de seksuele gevolgen?

‘Net zoals Tinneke en Stephan hoor ik mensen wel vaker zeggen dat ze op voorhand te weinig voorbereid zijn. Veel zorgverleners vinden het nog altijd lastig om seksualiteit uitvoerig met patiënten te bespreken. Toch zou het net als haarverlies en misselijkheid een thema moeten zijn dat standaard in gesprekken aan bod komt. Daarnaast is het ook belangrijk om de partner er meer bij te betrekken. Want als koppels beter geïnformeerd zijn, kunnen veel belevingsproblemen voorkomen worden. Zo kunnen partners vooraf al nadenken hoe ze de gevolgen kunnen opvangen. Als ze weten dat een orgasme in de toekomst anders zal aanvoelen, dan kan het goed zijn om voortaan minder te focussen op het klaarkomen zelf. De weg naar het orgasme wordt dan belangrijker dan het eindpunt. Niettemin is de vroegere beleving achter je laten geen evidentie en vraagt dat tijd.’

Jouw reactie op dit verhaal is altijd welkom. Mail ons via leven@komoptegenkanker.be.

Lees meer verhalen in het magazine Leven

Veel van onze verhalen zijn ook verschenen in het magazine Leven van Kom op tegen Kanker. Abonneer je om geen enkel verhaal te missen!