Wat is de kans op genezing (prognose) bij kanker?

De kans op genezing hangt bij kanker van veel factoren af, o.a. van de soort kanker en van het stadium waarin de ziekte zich bevindt bij diagnose. Elke situatie is verschillend. De behandelend arts kan meer uitleg geven over de elementen die de kans op genezing mogelijk beïnvloeden.

Hoeveel kans heb ik om te genezen?

Een van de vragen waar elke kankerpatiënt mee zit is: hoeveel kans heb ik om te genezen? Het is niet gemakkelijk om daar een antwoord op te geven. Jouw en elke andere situatie is immers uniek, en de overlevingscijfers geven enkel een globaal beeld. Niemand kan voorspellen wat er in jouw geval precies zal gebeuren. Toch kunnen artsen op basis van de specifieke kanker die iemand heeft mogelijk een voorspelling doen. Daarbij wordt vaak de term vijfjaarsoverleving gebruikt. Praat erover met je arts, hij of zij kent jouw situatie het best.

Wat beïnvloedt mijn kansen?

Doorgaans speelt de uitgebreidheid van de ziekte bij de diagnose een belangrijke rol voor de prognose. Algemeen geldt dat hoe kleiner de tumor is en vroeger hij ontdekt en behandeld wordt, hoe beter de genezingskansen zijn. Als er uitzaaiingen zijn, zijn de genezingskansen bij de meeste kankers lager dan als er geen uitzaaiingen zijn.

Ook andere factoren beïnvloeden de kans op genezing, zoals de soort kanker, de plaats en de groeisnelheid van de tumor(en), de levensstijl en algemene toestand van de patiënt, de gelijktijdige aanwezigheid van andere ziekten, de leeftijd, de persoonlijke en familiale medische voorgeschiedenis en het effect van de behandeling. Naargelang van de soort kanker spelen nog andere zaken een rol. 

Wat wil ik weten?

Sommige mensen willen zo veel mogelijk te weten komen over hun overlevingskansen, anderen krijgen die informatie liever niet. Respecteer die keuze bij jezelf of bij je familielid/vriend/collega met kanker.

Als je kanker hebt en zelf cijfergegevens opzoekt, bijvoorbeeld op het internet, kan het verhelderend zijn om die te bespreken met je behandelend arts. Hij of zij is het best geplaatst om uit te leggen wat de cijfers in jouw specifieke situatie betekenen.

Wat als ik niet meer kan genezen?

Als er geen genezende behandeling meer mogelijk is, willen sommige mensen weten hoelang ze nog zullen leven. Geen enkele dokter kan die termijn exact voorspellen, omdat hij beïnvloed wordt door heel veel factoren. Toch mag dit geen reden zijn om het onderwerp te ontwijken. Probeer het in alle openheid te bespreken, hoe moeilijk dat ook is.

Weet je niet goed hoe dit onderwerp aan te snijden? Dit zijn enkele vragen die je aan je arts kunt stellen:

  • Kun je een inschatting maken van mijn vooruitzichten?
  • Hoelang leven lotgenoten in een gelijkaardige situatie meestal nog?
  • Welke behandelingen zijn nog mogelijk om mijn levenskwaliteit te behouden of eventueel te verhogen?
  • Hoe kan palliatieve zorg op dit moment al mijn levenskwaliteit verhogen?
  • Wat kan ik zelf doen om mijn levenskwaliteit te behouden of eventueel te verhogen?
  • Kan ik baat hebben bij aanvullende behandelingen? Zo ja, welke?
  • Hoe kan ik verder leven en wat kan me hierbij helpen?

Niet meer kunnen genezen roept mogelijk gevoelens van onrust, angst, boosheid en onzekerheid op. Krop je vragen of gevoelens niet op, probeer er met iemand over te praten, bijvoorbeeld een naaste, een zorgverlener, een medewerker van de Kankerlijn, een lotgenoot of een zorgvrijwilliger. Een gesprek met een psycholoog kan ook ondersteunend zijn. Vraag in jouw ziekenhuis bij wie je terechtkunt voor psychologische begeleiding.

Niet alleen moet je leren omgaan met het feit dat je niet meer beter wordt. Ook jouw partner, vrienden, familie, collega’s of buren worden hiermee geconfronteerd. Iedereen reageert op zijn eigen manier op het bericht dat je niet meer beter wordt. Relaties kunnen daardoor veranderen. Dat kan verwarrend zijn. Probeer ook hierover in gesprek te gaan.

Zorg je voor iemand met kanker die niet meer kan genezen? Lees waar je als mantelzorger terechtkunt voor steun en advies.

Hoe evolueren de overlevingskansen?

Mensen die nu de diagnose kanker krijgen, leven langer dan vroeger. Dat komt door betere behandelingen en doordat er meer kankers vroeger ontdekt worden. Een vroege ontdekking betekent meestal een betere overlevingskans. Hoewel die evolutie langzaam verloopt, zijn de resultaten hoopgevend. 

Die vijfjaarsoverleving verschilt echter sterk naargelang van de soort kanker. Bij een aantal kankersoorten is de vijfjaarsoverleving hoog. Dat is bijvoorbeeld zo bij borstkanker, prostaatkanker, huidkanker en schildklierkanker. Bij sommige andere vormen van kanker is de vijfjaarsoverleving minder goed. Let op: dat zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met een soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde. Bespreek dat met je arts.

Naast het type kanker speelt de uitgebreidheid van de ziekte bij de diagnose een belangrijke rol voor de prognose: hoe vroeger de tumor ontdekt en behandeld wordt, des te hoger de overlevingskans voor de patiënt is.

Met dank aan dr. Alain Bols
Laatst aangepast op
Laatst medisch gereviseerd op