Veeleisend
‘Samen koken, daar konden we altijd van genieten. Maar Jaak was nog gepassioneerder dan ik in de keuken. Geen moeite was hem te veel om op zoek te gaan naar de beste producten. Heerlijke gerechten kon hij bereiden. Dat dat niet meer lukte, viel hem zwaar. Koken, boodschappen doen, het huis poetsen. Alles kwam plotseling op mijn schouders terecht en het voelde alsof ik teruggekatapulteerd werd naar de tijd dat Laura, onze dochter, een klein kind was. Ik weet niet wat eerst te doen. Ik moet weer plannen en dat bezorgt me nog altijd stress. Bovendien is iemand die zelf erg goed kan koken, ontzettend veeleisend.’
‘Na die dertien combibehandelingen kregen we de boodschap dat de therapie niet aangeslagen was. Dat was schrikken en slikken. Al had ik het wel zien aankomen, want Jaak bleef verder aftakelen. De enige optie was nu de klassieke chemotherapie met maar 20 procent slaagkans, maar een lijst van bijwerkingen om “u” tegen te zeggen. Vooral blaarvorming op handen en voeten maakte indruk op ons. Want dat betekende dat Jaak zijn rollator niet meer zou kunnen vasthouden en dus ook niet meer zou kunnen stappen. Zo ben je snel aan je bed gekluisterd. Koos Jaak voor die therapie, dan ging hij voor verlenging van het leven. Al kon geen enkele arts hem zeggen hoelang die extra tijd zou zijn. Jaak opteerde uiteindelijk voor comfort en besliste af te zien van verdere behandeling.’
Machteloos
‘We weten nu: Jaak zal sterven aan leverkanker. Dat dat zo concreet is, maakt het extra confronterend. Met dat besef van eindigheid sta je op en ga je slapen. Jaak berust niet in zijn lot. Hij is een intelligente man en denkt veel na. Lichamelijk heeft hij klachten, maar de zwaarste strijd voert hij in zijn hoofd. Wat zich daar afspeelt, deelt hij moeilijk. Toch is hij een emotionele man: huilen van onmacht, verdriet of woede kan hij. Maar emoties vertalen naar woorden is lastig. Het zou volgens mij nochtans een stuk de pijn en onrust verzachten.’