Ilse Malfait kreeg septische shock tijdens kankerbehandeling

In mei 2020 ontdekte Ilse Malfait een knobbeltje in haar rechterborst. Onderzoeken wezen uit dat het om een agressieve tumor ging. Ze zou eerst chemotherapie krijgen en vervolgens een borstsparende operatie ondergaan en bestraald worden. Maar het liep helemaal anders. ‘Vier dagen na mijn eerste chemobeurt kreeg ik ’s nachts zo’n hevige buikpijn dat mijn man me in allerijl naar het ziekenhuis moest brengen.’

‘Enkele maanden voordien had ik darmproblemen gehad, nu bleek ik een darmperforatie te hebben. De spoedoperatie verliep zeer goed, een week later zou ik weer naar huis kunnen.’ Die voorziene week werd uiteindelijk 487 dagen, eerst op intensieve zorg, dan op de afdeling medische oncologie en ten slotte een jaar in het revalidatiecentrum van het ziekenhuis.

Septische shock

De avond na de darmoperatie kreeg Ilse zoveel buikpijn dat ze dacht te zullen sterven. Het opdrijven van de pijnmediatie hielp niet. Ademhalingsproblemen, misselijkheid, een zeer lage bloeddruk, een verhoogde hartslag, koorts, flauwvallen: haar situatie ging zo sterk achteruit dat ze op intensieve zorg terechtkwam. Ze bleek een septische shock door te maken.

‘Die diagnose werd pas dertig uur na de eerste symptomen gesteld, met grote gevolgen’, vertelt ze. ‘Van de vijf, zes weken daarna herinner ik me niets, ik was in coma. Ik was overgevlogen naar een universitair ziekenhuis, mijn man en mijn drie zonen kregen te horen dat mijn overlevingskansen zeer klein waren. Dankzij het topteam op intensieve zorg ben ik er toch doorgeraakt en na anderhalve maand was de meest kritieke fase achter de rug. Maar door de sepsis en de medicatie om die te bestrijden, was er onvoldoende bloedtoevoer naar mijn vingers en onderbenen. Dat zette een afsterfproces in gang en uiteindelijk moesten mijn uiterste vingerkootjes en mijn onderbenen geamputeerd worden.’

In het revalidatiecentrum werkte Ilse hard aan de kracht in haar bovenbenen. Dat is zo goed gelukt dat ze weer met een gewone auto kan rijden. Met haar vingers leerde ze heel wat dagelijkse handelingen uit te voeren. Ze is weer halftijds aan het werk als economist in de energiesector. Typen doet ze met de zijkant van haar duimen. ‘Ik ben mijn werkgever zeer dankbaar, hij bleef altijd contact houden en ik kon instappen in mijn tempo.’

Missie

Ilse schreef haar ervaringen neer in het boek Elk uur telt. De titel verwijst naar het belang van het snel ingrijpen bij een septische shock. ‘Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie lijden in België elk jaar bijna 41.000 mensen aan sepsis, van wie er 7675 overlijden. Als de symptomen snel herkend worden en meteen de juiste behandeling wordt gestart, kunnen volgens de meest voorzichtige schatting minstens 300 levens gered worden per jaar en kunnen bij patiënten zoals ik de gevolgen beperkt worden. Zwitserland, Zweden en het Verenigd Koninkrijk hebben intussen een nationaal sepsisplan. Andere Europese landen definieerden richtlijnen voor vroegtijdige herkenning van sepsis, ons land nog niet. Dat moet zo snel mogelijk gebeuren. Daar gaat nu al mijn energie naartoe.’

‘Met enkele sepsisoverlevers richtten we de vzw Sepsibel op. In de medische raad van de vzw zitten vijf artsen, onder wie professor Erika Vlieghe, en Netwerk Verpleegkunde, de beroepsorganisatie van verpleegkundigen. Ook Kom op tegen Kanker maakt er deel van uit want kankerpatiënten hebben een hoger risico op het ontwikkelen van sepsis.’

Doorduwen

‘Ook al ben ik fysiek en mentaal zeer moe na drie lastige jaren, ik wil nog enkele maanden echt doorduwen. Dat sepsisplan met richtlijnen voor een vroege diagnose en een tijdige behandeling moet er nu komen. Artsen, verpleegkundigen maar ook de brede bevolking moeten zich bewuster worden van de symptomen en de gevaren van sepsis.’