Hepatitis C

Hepatitis C wordt veroorzaakt door een besmetting met het hepatitis C-virus (HCV). Een besmetting kan leiden tot leverbeschadiging, leverkanker en overlijden. De infectie kan plots en van korte duur zijn (acuut), maar in 75 op de 100 gevallen is hepatitis C een langdurige (chronische) ontsteking van de lever zonder merkbare symptomen tot de lever ernstig beschadigd raakt. 

Zo’n 75 op de 100 mensen die met het hepatitis C-virus (HCV) zijn besmet, ontwikkelen een chronische ontsteking van de lever. Bij 15 op de 100 mensen die met het virus zijn besmet, leidt die chronische ontsteking tot leverkanker. Als je chronische hepatitis C hebt, loop je een sterk verhoogd risico om leverkanker te ontwikkelen als je alcohol drinkt, rookt of als je ook met het hepatitis B-virus besmet raakt. 

Het ontstaansmechanisme van leverkanker bij hepatitis C is nog niet duidelijk. Waarschijnlijk heeft het iets te maken met de voortdurende afbraak en opbouw van levercellen. Leverkanker bij hepatitis C ontstaat meestal na cirrose (littekens op de lever).  

Het virus wordt hoofdzakelijk overgedragen door contact met besmet bloed of besmette bloedproducten.  

De belangrijkste oorzaken van besmetting zijn 

• het gebruik van inspuitbare drugs
• het delen van naalden 
• onveilige bloedtransfusies  

Er zijn populaties binnen de bevolking die een hoger risico hebben op besmetting. De overdracht via bloed bepaalt grotendeels de risicogroepen voor HCV-infectie: 

• (voormalige) injecterende drugsgebruikers
• eerste generatie migranten uit landen met veel hepatitis C virale infecties 
• Hiv-positieve mannen die seks hebben met mannen (MSM) 
• Hiv-negatieve MSM op Pre-Exposure Profylaxe (PrEP : het gebruik van medicatie om de verspreiding van hiv tegen te gaan bij mensen die nog zijn blootgesteld aan hiv) 
• personen die ooit in de gevangenis hebben verbleven 
• personen met een hepatitis B virale infectie 
• personen met een tatoeage of piercing gezet in onhygiënische omstandigheden of gezet in een land met veel hepatitis C virale infecties 
• personen die ongetest(e) bloed(producten) ontvingen of invasieve chirurgie ondergingen vóór 1992 
• personen met hemofilie 
• dialysepatiënten 
• personen die ooit hebben samengeleefd met iemand die een hepatitis C virale infectie had 
• kinderen geboren uit moeders die zelf een hepatitis C virale infectie hebben op het moment van de bevalling. 
• labomedewerkers die werken met bloedstalen 

Je hoeft echter niet tot één van deze groepen te behoren om besmet en dus ziek te worden. Wanneer je een prik- of snijongeval hebt gehad en je in direct contact bent gekomen met het bloed van iemand met hepatitis C, dan kan je zelf ook besmet zijn. 

Er bestaat geen vaccin tegen besmetting met het hepatitis C-virus. Maar je kan wel een aantal voorzorgsmaatregelen nemen. De beste manier om te zorgen dat je niet besmet geraakt, is alle onveilige injecties en onveilige/onhygiënische piercings, tatoeages of acupunctuur vermijden. 

Er zijn steeds minder nieuwe gevallen van hepatitis C. Dat komt door het invoeren van HCV-tests voor bloeddonoren, procedures voor virusinactivatie voor bloedproducten en het gebruik van wegwerpnaalden en -spuiten voor inspuitingen.  

Hepatitis C kan ook door seks zonder condoom worden overgedragen. 

Bij een bloedtransfusie of donatie wordt het bloed van de donor altijd gescreend op het hepatitis C-virus. 

De screening van hepatitis C wordt aanbevolen aan: 

• mensen die vóór 1990 bloedproducten hebben gekregen of kunnen hebben gekregen
• verzorgend personeel 
• personen die dialyse krijgen 
• intraveneuze drugsgebruikers 
• kinderen geboren uit een moeder met HCV 
• sekspartners en leden van een gezin waar een van de gezinsleden HCV heeft 
• personen die tatoeages, piercings of acupunctuur hebben gehad waarbij geen gesteriliseerd materiaal voor eenmalig gebruik werd gebruikt 
• personen die medische zorg hebben gekregen in landen waar HCV endemisch is 
• personen met hiv of HBV 
• personen die symptomen van hepatitis (verlies van eetlust, geelzucht, enz.) vertonen. 

Er zijn een aantal behandelingen beschikbaar die de virusinfectie kunnen wegwerken en de schade aan de lever kunnen beperken of herstellen en zo kanker kunnen voorkomen. Sommige van die behandelingen hebben wel veel bijwerkingen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, misselijkheid, huiduitslag en bloedarmoede. Maar er worden ook steeds betere behandelingen ontwikkeld.

Sinds 2015 zijn er nieuwe, direct werkende antivirale middelen beschikbaar in België. De behandeling bestaat eruit om dagelijks 1 tot 3 pilletjes in te nemen en dit gedurende 2 tot 3 maand. De behandeling is zeer effectief en er zijn nauwelijks bijwerkingen. De minderheid ervaart vermoeidheid en hoofdpijn tijdens de behandeling. Sinds 2019 is deze behandeling volledig terugbetaald.

Daarnaast is het belangrijk om niet te roken of alcohol te drinken als je besmet bent en je risico op leverkanker wil verlagen. Kijk ook uit voor een bijkomende infectie met hepatitis B. Je kunt je laten vaccineren tegen hepatitis B. Je arts zal je advies geven over bijkomende maatregelen die je kunt nemen. 

Je bent niet immuun. Je kunt dus opnieuw besmet worden. Reïnfectie komt hoofdzakelijk voor bij hoogrisicovol gedrag. Ook dan moet je opnieuw behandeld worden.