Hepatitis B-virus (HBV)

Hepatitis B is een leverziekte. Ze wordt veroorzaakt door het hepatitis B-virus (HBV). Mogelijke symptomen zijn misselijkheid, gebrek aan eetlust, griepachtige symptomen zoals vermoeidheid, pijn over het hele lichaam en hoofdpijn of geel worden van de huid en de ogen (geelzucht). Bij volwassenen is hepatitis B meestal plots en van korte duur (acuut), maar de infectie kan ook van lange duur (chronisch) zijn en geen merkbare symptomen vertonen. Raken baby’s en kinderen jonger dan 5 tot 10 jaar besmet, dan komt chronische hepatitis vaker voor. Bij volwassenen is dit na een besmetting ongebruikelijk. 

Het hepatitis B-virus (HBV) veroorzaakt schade aan de lever. Hoe langer de infectie duurt, hoe hoger het risico dat je leverkanker ontwikkelt. Heb je chronische hepatitis B, dan wordt je risico om leverkanker te ontwikkelen sterk verhoogd als je alcohol drinkt of als je ook met het hepatitis C-virus besmet raakt. 

Virussen veroorzaken celschade doordat ze hun eigen genetisch materiaal inspuiten in onze cellen, wat mutaties in de genen van de levercel veroorzaakt. Deze mutaties kunnen ertoe leiden dat de cellen de controle over de normale werking en hun replicatie verliezen wat kan leiden tot kanker. Hoe langer een infectie duurt, hoe groter het risico dat je leverkanker ontwikkelt.  

Een infectie met het virus kan naast leverkanker ook leiden tot littekens op de lever (levercirrose), leverfalen en overlijden. 

Je kan besmet geraken via besmette lichaamsvloeistoffen of via besmet bloed. Een baby kan bij de geboorte besmet geraken als de moeder besmet is. Tussen kinderen kan de infectie worden overgedragen door nauw contact, tussen volwassenen door seksueel contact of het gebruik van besmette naalden.

Andere mogelijke manieren om besmet te geraken is door medische behandelingen in landen waar besmette naalden of besmet bloed zijn gebruikt. Vooral het voorkomen van de overdracht tussen moeder en kind en tussen kinderen is belangrijk. Een chronische infectie komt namelijk veel vaker voor in de eerste 5 tot 10 levensjaren. Een chronische infectie geeft een verhoogd risico op leverkanker. 

Je loopt het risico om hepatitis B te krijgen als je het nog nooit hebt gehad of als je niet bent ingeënt.  

Hoe groot je risico is, hangt af van  

• het aantal seksuele partners die je al hebt gehad en van het risico dat een van hen hepatitis B had. 
• gebruik van besmette naalden 
• als je in een situatie terecht bent gekomen waarin besmette naalden of besmet bloed zijn gebruikt (bijvoorbeeld een medische behandeling in bepaalde landen). Hepatitis B-infecties komen in sommige Europese landen (zoals Griekenland, Roemenië, Italië en Spanje) vaker voor. Als je daar woont of hebt gewoond, is je risico op hepatitis B groter. 

Het virus kan ook door seks zonder condoom worden overgedragen. 

Bij een bloedtransfusie of donatie wordt het bloed van de donor altijd gescreend op het hepatitis B-virus. 

De screening van HBV wordt systematisch voorgesteld aan zwangere vrouwen.  

De screening van hepatitis B wordt daarnaast aanbevolen aan: 

• donoren (bloed, orgaan, plasma, sperma)
• sekspartners en leden van een gezin waar een van de gezinsleden HBV heeft 
• personen afkomstig uit een land waar hepatitis B endemisch is (prevalentie > 2 %)  
• personen die hiv hebben
• aan personen die hepatitis C hebben 
• aan mannen die seksuele betrekkingen hebben met mannen (MSM) 
• aan intraveneuze drugsgebruikers 
• aan niet-gevaccineerde kinderen van ouders afkomstig uit een land waar hepatitis B endemisch is (prevalentie > 2 %). 

Soms zijn verdere tests nodig om te bepalen of een behandeling nodig is. Om je risico op leverkanker te verlagen, mag je niet roken en geen alcohol drinken. Voorkom ook dat je besmet raakt met hepatitis C. 

Een behandeling tegen hepatitis B verlaagt je risico op leverkanker. Ze verlaagt ook je risico op het andere leverziekten zoals chronische hepatitis of cirrose.