Hormoonsubstitutie

Doordat het lichaam van de vrouw in de menopauze veel minder vrouwelijke hormonen produceert, kan de vrouw klachten ervaren. Een van de mogelijkheden om deze klachten tegen te gaan, is een behandeling waarbij vrouwelijke hormonen worden voorgeschreven. Deze behandeling wordt hormoonsubstitutie genoemd. Wat is dat precies? Verhoogt hormoonsubstitutie het risico op kanker? Bestaan er alternatieven voor hormoonsubstitutie?

Mits oordeelkundig aangewend, kan hormoonsubstitutie op een veilige manier de levenskwaliteit van vrouwen met menopauzeklachten aanzienlijk verbeteren. Hormoonsubstitutie kan in bepaalde gevallen echter het risico op borstkanker en baarmoederkanker verhogen. Het vereist daarom een regelmatige opvolging door een arts.

Opgelet: hormoonsubstitutie (ook hormoonsubstitutietherapie of hormonale substitutietherapie of HST genoemd) is niet hetzelfde als hormoontherapie (of (anti)hormonale therapie). Hormoontherapie is een kankerbehandeling. 

Hormoonsubstitutie: wat en voor wie?

Hormoonsubstitutie is een bewezen efficiënte behandeling voor menopauzeklachten. Wanneer laag gedoseerde natuurlijke hormonen vroeg na de aanvang van de menopauze worden gestart, heeft deze behandeling bij vrouwen met klachten een aanzienlijke verbetering van de levenskwaliteit tot gevolg.

De nood aan behandeling kan variëren van vrouw tot vrouw. Elke vrouw is uniek. Sommige vrouwen hebben geen klachten, anderen hebben lichte klachten die kunnen voorbijgaan zonder behandeling. Maar vrouwen met sterke menopauzeklachten kunnen hun levenskwaliteit verhogen door tijdelijk vrouwelijke hormonen te gebruiken. Daarnaast verkleint ook het risico op dikkedarmkanker en vertraagt langdurig gebruik van vrouwelijke hormonen de botontkalking, waardoor er minder heup-, pols- en wervelbreuken optreden.

Of je hormonen wenst te gebruiken of niet, is een afweging die je moet maken samen met je arts, rekening houdend met de klachten die je ervaart en met de voor- en de nadelen van deze behandeling.

Vrouw met hoofdpijn - iStockphoto

Verhoogt het gebruik van hormonen het risico op kanker?

Afhankelijk van het type behandeling, de dosis en de duur verhoogt het risico op bloedklonters, hartaanvallen, beroertes, borstkanker en baarmoederkanker. Bij langdurig gebruik (meer dan 10 jaar) is er een lichte verhoging van het risico op eierstokkanker.

Borstkanker

Het risico is afhankelijk van welk hormoonpreparaat men neemt en hoe dit wordt toegediend.  

Alle hormoonsubstitutiebehandelingen die langer dan een jaar duren, behalve de vaginaal toegediende, verhogen lichtjes het risico op borstkanker. Behandelingen met preparaten die zowel oestrogeen als progesteron bevatten, hebben een hoger risico dan behandelingen waarbij het progestageen niet continu wordt toegediend of waarbij enkel oestrogeen wordt toegediend.   

Het risico op borstkanker neemt toe met de duur van de behandeling en vermindert gradueel na het stoppen van de behandeling. Het risico op borstkanker verhoogt echter ook met de toename van de BMI.

De combinatie van oestrogeen met progesteron tijdens de menopauze bemoeilijkt ook het opsporen van borstkanker door het nemen van een mammografie. De foto's zijn dan moeilijker te beoordelen omdat het borstweefsel ‘vaster’ wordt en eventuele kwaadaardige gezwellen minder opvallen.

Baarmoederkanker

Het gebruik van oestrogenen alleen verhoogt het risico op baarmoederkanker. Hoe groot het risico precies is, kan onderzoek tot nog toe niet goed duiden. Door progesteron toe te voegen aan de oestrogenen verdwijnt dit risico, maar deze combinatie langer dan een jaar verhoogt dan weer de kans op borstkanker.

Stel je vraag over kanker

Contacteer de Kankerlijn

Bel 0800 35 445
Nu niet beschikbaar
Ma-vrij 9-12u en 13-17u
Chat met de Kankerlijn
Nu offline Beschikbaar op 01/04/2024 om 09:00
Ma 9-12u
Woe 14-17u en 19:30-22:30u
Laatst aangepast op