Hormoonverstorende stoffen

Hormoonverstorende stoffen worden ook wel hormoononontregelaars (HO), hormoonverstoorders of endocrine disrupting compounds (EDC) genoemd. Het zijn chemische stoffen die lijken op natuurlijke hormonen. Ze worden niet door het menselijk lichaam aangemaakt maar beïnvloeden wel de werking van ons hormoonsysteem.

Meer en meer studies wijzen er op dat hormoonverstoorders mee aan de basis liggen van een verminderde vruchtbaarheid bij mannen en vrouwen, een verhoogde incidentie van borst- en andere hormoongevoelige kankers, abnormale groeipatronen en neurologische ontwikkelingsachterstanden bij kinderen en veranderingen in het immuunsysteem. Deze veranderingen kunnen bovendien over generaties heen worden doorgegeven.  

Hormoonverstorende stoffen zijn wijdverspreid aanwezig in onze leefomgeving. Ze worden gebruikt in de samenstelling van veelvoorkomende producten, waaronder cosmetica, verzorgingsproducten, plastic producten, schoonmaakproducten, vloerbedekking, conserven, kastickets, cd’s, verpakkingsmaterialen en bestrijdingsmiddelen die in ons voedsel kunnen terechtkomen.

Tijdens belangrijke ontwikkelingsfasen in onze levenscyclus zijn we extra gevoelig voor hormoonverstoorders: in de baarmoeder, als klein kind, als puber en als u 50+ bent.

Het is onmogelijk om de blootstelling aan hormoonverstoorders helemaal te ontlopen. Ze zitten namelijk overal in onze leefomgeving. U kunt uw blootstelling wel proberen te beperken door uw levensstijl aan te passen en door op de labels van de producten die u gebruikt te letten.

Hieronder vindt u een aantal tips:

In de winkel

• Let op de labels van wat u koopt. Lees meer over die labels bij de Gezinsbond.

Eten en drinken 

• Eet gevarieerd en het liefst biologisch. Was fruit en groeten goed. 
• Warm eten in de microgolfoven altijd op in een glazen of porseleinen bakje. 
• Gebruik bij voorkeur een pan met keramische laag en zeker geen met een beschadigde antiaanbaklaag. 
• Vermijd verpakkingsmateriaal met bisfenol A rond voedingswaren. 
• Vermijd plastiek met recycleercode 3 = PVC polyvinylchloride.  
• Was keukengerei altijd voor het eerste gebruik. 
• Beperk blikvoeding. 
• Vermijd verbrande voeding. 

Verzorging 

• Vermijd verzorgingsproducten en zonnecrèmes met parabenen (methylparabeen, ethylparabeen), ftalaten (BzBP, DEP en DMP), bisfenol A, triclosan, benzofenon, cyclotetrasiloxane, butylhydroxyanisol (BHA) en ethylhexyl methoxycinnamaat (EHMC).  
• Vermijd haarverf 
• Onthaar met gewone scheermesjes.
• Reinig babybilletjes niet met vochtige doekjes. 

Lees ook 'Hoe hormoonverstoorders in verzorgingsproducten vermijden? Drie tips'

Binnenhuis 

• Verlucht  uw huis elke dag minstens een kwartier.
• Verlucht extra wanneer u pas geschilderd hebt, nieuwe meubels kocht of nieuwe elektronica aanschafte. 
• Reinig uw huis regelmatig met een vochtige dweil. 
• Gebruik schoonmaakmiddelen die een eco-label dragen. Lees meer in het dossier 'Poetsen zonder hormoonverstoorders' van de Gezinsbond.

Kinderen 

• Kies speelgoed met een CE-merk. 
• Vermijd geparfumeerd speelgoed. 
• Kies kleding van natuurlijke stoffen.  
• Was kinderkleding voor eerste gebruik.  

• Hoe uw ongeboren baby beschermen tegen hormoonverstoorders, waarom u nieuwe kleren moet wassen voor u ze draagt, veilig speelgoed kiezen voor uw kind, hoe hormoonverstoorders in voeding vermijden enz.: tips en toelichting bij de Gezinsbond
• Bescherm je baby, beperk hormoonverstoorders: informatiebrochure over het contact met hormoonverstorende stoffen tijdens de zwangerschap, van Gezinsbond
• Waar zit wat in? Chemische stoffen in producten in en om het huis: eerlijke en actuele informatie over wat er in producten zit en hoe u ze goed en veilig gebruikt
• ‘What’s disrupting you?’: uitgebreide informatie over de aanwezigheid van EDC’s in onze omgeving, de gevolgen voor onze gezondheid en tips om ze te vermijden (Engelstalig)
• Consumentengids over hoe we hormoonverstorende stoffen kunnen vermijden in ons voedsel, van Pesticide Action Network (PAN) Europe, Global 2000 en PAN Germany
• Wat doet Kom op tegen Kanker om de bevolking te beschermen tegen de mogelijke gevaren van hormoonverstorende stoffen?