Lieven Cnudde leerde leven met uitgezaaide dikkedarmkanker

Lieven Cnudde lacht veel en graag. ‘Humor is belangrijk, zelfs over mijn ziekte worden in het gezin en onder vrienden grappen gemaakt. Ook zwarte humor heeft een plaats. Als mensen ons soms bezig zouden horen!’

Nochtans lachte het leven Lieven Cnudde de voorbije jaren niet toe. Na de coronalockdown en de zomervakantie van 2020 ging hij weer met volle goesting aan het werk als leerkracht lichamelijke opvoeding en Frans. Voetbal in competitieverband nam zoals de 35 jaren ervoor een belangrijke hap uit zijn vrije tijd. Maar toch was niet alles zoals anders. Lieven moest tijdens het lesgeven regelmatig een pauze inlassen omdat hij dringend naar het toilet moest. Tijdens looptrainingen dook hij af en toe noodgedwongen de bosjes in. Onderzoek van bloed en stoelgang leek geruststellend, maar de problemen bleven duren. De huisarts schreef een coloscopie (darmonderzoek) voor.

Onbegrip en woede

‘Toen ging het snel’, vertelt Lieven. ‘Ik bleek darmkanker te hebben. Dat was alsof met een hamer op mijn hoofd werd geslagen. Ik leefde en at gezond, was heel sportief en in topconditie, en nog maar 43 jaar. Ik paste in geen enkel lijstje van darmkankerpatiënten. Waarom ik? Die eerste dagen overheerste onbegrip en woede. In anderhalve week onderging ik allerhande bijkomende onderzoeken.’

‘Het resultaat was nog slechter dan gedacht. Ik had een vergevorderde darmkanker, in stadium 4, met uitzaaiingen in de lever. De kans dat ik een jaar later nog zou leven, was amper twintig procent. Maar ik wilde nog zoveel doen met mijn vrouw en ons gezin, ik wilde mijn drie kinderen zien opgroeien. De weken na de diagnose leefde ik in een waas. Alles gleed langs me heen, ik besefte niet wat me overkwam en hoe ernstig mijn ziekte was.’

Ziekte een plaats geven

Lieven en zijn vrouw vroegen een tweede en derde mening. Uiteindelijk kozen ze voor het ziekenhuis en het behandelteam waarbij ze zich het best voelden. ‘Het klikt met alle artsen en verpleegkundigen. Alles wat ze doen, bespreken ze vooraf met ons. Dat is voor mij heel belangrijk, want tenslotte leg je je leven in hun handen. Een voorbeeld. In het begin kreeg ik een heel zware vorm van chemotherapie, die normaal nooit toegediend wordt. Omdat ik zo jong was en in goede gezondheid besloten we samen de gewone behandelschema’s overboord te gooien en ervoor te gaan. Wel, na mijn eerste behandeling kreeg ik in het weekend een telefoontje van de oncoloog om te vragen hoe het met mij ging en of ik de medicatie kon verdragen. Fantastisch vonden we dat. We hadden en hebben alle vertrouwen in het team.’

Kleine extra’s

Naast de medische behandeling ging Lieven zelf op zoek naar wat in sporttermen de marginal gains worden genoemd: de kleine extra’s die voor wat winst en vooruitgang kunnen zorgen. Hij ziet daarin drie pijlers: het fysieke, het mentale en het sociale. ‘Ik kan nog sporten en begon nog veel gezonder te eten, onder begeleiding van een bewegings- en voedingscoach. Ik ben misschien wel fitter dan vroeger. Op een inspanningstest afgelopen december scoorde ik beter dan op dezelfde test vijf jaar geleden.’

‘In maart liep ik dertig kilometer tijdens de 100km-run voor Kom op tegen Kanker. Een fantastische ervaring. Yoga en mindfulness leerden me in het nu te leven, dat is heel belangrijk voor mijn mentaal welzijn. Ik kan op een vroege lente- of zomerochtend genieten van een kop koffie op het bankje voor ons huis. Voor de hyperactieve man die ik vroeger was, was dat onmogelijk geweest.’

#tousensemble

Naast het mentale en het fysieke is het sociale de derde poot die Lievens welzijn schraagt. Samen met zijn gezin, ex-vrouw, familie, vrienden en collega-leerkrachten vormt hij Team Cnudde in de whatsapp-groep #tousensemble. Zijn vrouw in de eerste plaats is zijn houvast. ‘Zonder haar had ik het niet gered. Tijdens de doktersbezoeken is ze er altijd bij. Als ik in de week van de chemo- en doelgerichte therapie volkomen uitgeteld in de zetel lig, runt ze in haar eentje het huishouden terwijl ze overdag gaat werken. Ze is mentaal supersterk. Onze band is steviger dan ooit. Ook met de drie kinderen – een zoon en een dochter van zeventien, een tweeling, en een zoon van tien – is de relatie hechter geworden.’

‘We zijn van bij het begin heel open geweest over mijn ziekte, de behandeling en de gevaren. De kinderen weten dat ik om de drie weken medicijnen krijg, dat ik dan een week geen mens ben en pas vanaf de tweede week weer het papa-zijn kan opnemen. Mijn vrouw en ik proberen ervoor te zorgen dat het leven voor hen zo gewoon mogelijk voortgaat. Onze dochter en oudste zoon puberen zoals hun leeftijdsgenoten, onze jongste zoon zie ik nog onbekommerd kind zijn.’

Doelen op korte termijn

Weer aan het werk gaan zit er voorlopig nog niet in voor Lieven, hoewel hij dat maar al te graag zou willen. ‘Ik ben vastbenoemd in het onderwijs, dat is financieel een groot geluk. Onlangs moest ik voor de pensioencommissie komen. Ik heb gevraagd om nog niet met vervroegd medisch pensioen te moeten gaan, ik voel me nog veel te jong en wil me graag weer nuttig voelen en voor de klas staan.’
‘De voorbije jaren hield ik nauw contact met de school en de collega’s. De directie staat open voor een terugkeer, mijn collega’s zijn klaar om me op te vangen en in te springen als het eens niet zou gaan. In het onderwijs is het sinds januari 2023 mogelijk te herbeginnen aan twintig procent, misschien moet dat binnenkort wel lukken. Het zal vooral afhangen van de behandeling.’

Kortetermijndoelen

De laatste scans waren telkens heel goed, er zijn geen vlekjes meer te zien op Lievens lever. ‘Het gevaar is dat er slapende tumoren zijn die weer in gang schieten zodra we de behandeling voor een langere periode stopzetten. Ik ben al hervallen en verschillende keren opnieuw geopereerd aan de lever. Nu is alles onder controle. Willen we het risico om te hervallen wel opnieuw nemen? Ook het behandelend team is daar bang voor.’
‘Geraak ik ooit van de kanker af? Niemand die het weet. Ik stel doelen op korte termijn. Eerst wil ik de tweeling naar het hoger onderwijs zien gaan, daarna onze jongste zoon naar het middelbaar. Zelf wil ik in het najaar graag een marathon lopen, dat is een jongensdroom. De dokter vroeg me onlangs of ik nog voldoende levenskwaliteit heb met die driewekelijkse behandeling. Ik vind absoluut van wel. Als ik nog dertig jaar kan leven op die manier, dan teken ik daar meteen voor.’