Wat kun je zelf doen tegen misselijkheid?

Je hebt niet in de hand of en wanneer je misselijk wordt. Je kunt de kans op misselijkheid wel verkleinen door rekening te houden met enkele uitlokkende factoren. We geven je enkele praktische tips.

Snel naar

Bekijk alle opties

In het verleden leden mensen die chemotherapie kregen vaak aan hevige misselijkheid en braken. Dat is tegenwoordig minder vaak het geval omdat er nu goede medicatie bestaat om misselijkheid en braken te vermijden of te stoppen. Misselijkheid blijft evenwel een mogelijke nevenwerking na toediening van chemotherapie of andere geneesmiddelen tegen kanker. Het is een natuurlijke reactie van het lichaam op vreemde stoffen die het in het bloed aantreft. 

Voedingsadviezen

  • Eet en drink traag en niet te veel in een keer.
  • Een tekort aan vocht verergert de misselijkheid. Probeer daarom elke dag voldoende te drinken (minstens 1,5 liter per dag gespreid over kleine hoeveelheden). Dit hoeft niet alleen water te zijn, ook frisdrank, sportdrank, thee of bouillon mag.
  • Drink niet bij de maaltijden, maar ervoor of erna. 
  • Drink liever geen vruchtensappen (die zijn vaak te zuur voor de maag) of verdun ze met wat water. Appelsap is eventueel wel een optie.
  • Alcoholische dranken vermijd je beter.
  • Koolzuurhoudende dranken laat je het best ‘uitbruisen’. Giet deze dranken eerst in een glas en roer erin tot het meeste gas is verdwenen.
  • Probeer of het drinken van niet te koude ‘uitgebruiste’ cola helpt. 
  • Zorg dat je geen lege maag hebt: gebruik per dag verschillende kleine maaltijden. Heb je last van ochtendmisselijkheid? Eet dan bijvoorbeeld een droog koekje, cracker, beschuit of wat ontbijtgranen voor je opstaat.
  • Vermijd zware maaltijden.
  • Geef de voorkeur aan koude of lauwe voedingsmiddelen, deze geven minder geur af dan warm voedsel.
  • Vermijd sterke kruiden, te zoet, gebraden of vet voedsel (bijv. gefrituurd voedsel).
  • Vermijd sterk geurende etenswaren als koffie, kruiden, gebraden vlees, kool ...
  • Vermijd de aanblik en de geur van eten. Zet eten dat niet opgegeten wordt meteen weg.
  • Voor wie behandeld wordt met chemotherapie: eet een lichte maaltijd voor je een nieuwe chemosessie moet krijgen. Als je gewoonlijk misselijk bent tijdens de chemotherapie, eet je beter enkele uren voor de behandeling niet.
  • Probeer niet of minder te roken.
  • Probeer of het drinken van niet te koude cola helpt.
  • Test of gember de misselijkheid vermindert. Het gebruik van gember tegen misselijkheid en overgeven is al eeuwen bekend. Verse gember kan verwerkt worden in gerechten of in kruidenthee. Groot voordeel van gember is dat het weinig of geen bijwerkingen heeft. In hoge dosis kan het wel diarree, zuuroprispingen en mondirritatie veroorzaken.
  • Vraag raad aan de oncodiëtist (een diëtist die gespecialiseerd is in de begeleiding van mensen met kanker) van het ziekenhuis waar je behandeld wordt. Hij kan jou adviezen geven die rekening houden met jouw specifieke situatie. Het advies van een oncodiëtist is gratis voor wie gehospitaliseerd is. De patiënt kan zijn behandelend arts om een doorverwijzing vragen. Wie ambulant behandeld wordt, en dus niet in het ziekenhuis overnacht, of wie thuis behandeld wordt, betaalt de consultaties bij een diëtist in of buiten het ziekenhuis wél zelf. De verplichte ziekteverzekering komt niet tussen; sommige ziekenhuizen rekenen ook bij ambulante behandeling de consultaties van kankerpatiënten bij een oncodiëtist niet aan. 
  • Volg eventueel een infosessie over voeding en kanker. In de agenda van activiteiten vind je waar en wanneer er informatiesessies zijn in jouw buurt. Of vraag je verpleegkundige wanneer deze infosessies in jouw ziekenhuis georganiseerd worden.

Algemene tips

  • Rust na de maaltijd, maar ga niet platliggen. Een halfzittende houding is beter.
  • Draag tijdens de maaltijden losse kleding.
  • Adem diep en lang in door je mond als je misselijk wordt.
  • Vermijd geuren die je niet verdraagt (kookgeuren, rook, parfum ... ).
  • Zorg ervoor dat je voldoende frisse lucht krijgt.
  • Spoel na het braken je mond met koud water en wacht 1 tot 2 uur voordat je opnieuw eet.
  • Zorg voor een goede mondhygiëne.
  • Zorg voor afleiding en ontspanning.
  • Heeft het medicijn dat je tegen de misselijkheid kreeg voorgeschreven geen effect? Meld dit aan je arts zodat hij of zij de dosis kan aanpassen of een andere behandeling kan voorschrijven.
  • Neem contact op met je behandelend arts of huisarts als je heel frequent moet braken (meer dan driemaal per dag), als je gewicht verliest door onvoldoende voedselopname of als je tekens van uitdroging vertoont (uit zich in een gevoel van dorst, een droge en gerimpelde huid, droge lippen, weinig plassen).

Stel je vraag over kanker

Contacteer de Kankerlijn

Bel 0800 35 445
Nu niet beschikbaar
Ma-vrij 9-12u en 13-17u
Chat met de Kankerlijn
Nu offline Beschikbaar op 22/04/2024 om 09:00
Ma 9-12u
Woe 14-17u en 19:30-22:30u
Met dank aan Annemarie Coolbrandt, verpleegkundig specialist oncologie UZ Leuven
Laatst aangepast op