Een behandeling met checkpointremmers leidt bij een aantal kankertypes - waaronder melanoom, longkanker, nierkanker, slokdarmkanker, basaalcelkanker (een vorm van huidkanker) en plaveiselcelkanker (ook een vorm van huidkanker) - vaak tot een langere overleving. Helaas werkt dit niet voor elke patiënt (zelfs met eenzelfde tumortype). Een voorafgaande selectie van de patiënten is dus aangewezen. Er wordt voortdurend verder onderzoek verricht om deze vorm van immunotherapie succesvol te kunnen toepassen voor meer kankerpatiënten.
Therapeutische vaccins
Therapeutische vaccins hebben tot doel het immuunsysteem van de patiënt beter te laten reageren tegen kenmerken van de kankercellen zodat het lichaam zelf de kankercellen beter kan aanvallen. Er bestaan verschillende soorten therapeutische vaccins tegen kanker, waaronder vaccins met eiwitten of fragmenten van eiwitten (peptiden), vaccins met genetische informatie van kankercellen (DNA- of RNA-moleculen) en vaccins met dode kankercellen.
Vaak wordt nog een immuunbevorderend product toegevoegd (een adjuvans) of worden de eiwitten, de genetische informatie of de dode kankercellen geladen op specifieke afweercellen (dendritische celtherapie). Bij die laatste vorm van behandeling worden er eerst immuuncellen uit het bloed van de patiënt geïsoleerd om ze in het laboratorium om te zetten tot een therapeutisch celvaccin.
Een behandeling met therapeutische vaccins is geen standaardbehandeling bij kanker. Er wordt nog volop onderzoek naar deze behandeling gedaan. Bij bepaalde kankersoorten wordt ze soms gegeven als onderdeel van een klinische studie.
CAR-T-therapie
Bij CAR-T-therapie worden de eigen witte bloedcellen genetisch aangepast. De afweercellen kunnen dankzij deze bewerking iets wat ze daarvoor niet konden: de kankercellen herkennen, en soms ook vernietigen.
Behandeling met CAR-T-therapie is erg duur en wordt op dit moment alleen terugbetaald voor kinderen en jongvolwassenen met acute lymfatische leukemie en volwassenen met diffuus grootcellig B-cellymfoom (een agressieve vorm van lymfeklierkanker) bij wie een andere behandeling niet of onvoldoende aanslaat. Naar alle waarschijnlijkheid zullen in de toekomst nog meer kankerpatiënten geholpen kunnen worden met deze innovatieve therapie.