Zon en kanker

Het ontstaan van kanker heeft verschillende oorzaken. Aan sommige zaken kun je weinig doen, zoals de genen die je hebt meegekregen. Je kunt dus nooit helemaal vermijden dat je kanker krijgt, maar je kunt wel het een en ander doen om het risico te verkleinen, zoals jezelf beschermen tegen de uv-stralen van de zon en niet onder de zonnebank gaan.  

Zowel de uv-stralen van de zon als van de zonnebank zijn kankerverwekkend. Uv-stralen veroorzaken huidkanker. Er zijn verschillende types van huidkanker, namelijk melanome huidkankers en niet-melanome huidkankers. Negen van de honderd huidkankers zijn melanomen. Hoewel melanomen veel minder vaak voorkomen dan de andere huidkankers, kunnen ze veel ernstiger zijn. De meeste huidkankers ontstaan door overmatige blootstelling aan uv-stralen van de zon en van zonnebanken.  

Uv-stralen zorgen ervoor dat de opperste laag van de huid een bruin kleurtje krijgt. De bruining van de huid door de vorming van pigment (melanine) is in feite een verdedigingsmechanisme tegen verdere verbranding. Dat bruine kleurtje is dus een eerste teken van beschadiging van de huid. Daarom: zelfs wanneer je nooit verbrandt, kun je te veel uv-straling opstapelen en huidkanker krijgen.

Alcohol drinken tijdens het zonnen versterkt de schadelijke effecten van zonlicht nog. Door alcohol te drinken maak je minder vlot huidpigment aan, neemt het aantal antioxidanten af en is er meer DNA-schade. Bovendien vermindert zowel alcoholconsumptie als blootstelling aan zonlicht de werking van het afweersysteem. Daardoor kan ook sneller huidkanker ontstaan.  

Vraag advies aan huis- of huidarts bij:

  • een veranderende moedervlek
  • een moedervlek die anders is dan de rest (‘het lelijke eendje')
  • een nieuwe moedervlek
  • een snelgroeiend huidletsel
  • een niet-genezend wondje
  • advies van een arts of ander medisch personeel om een huidletsel te laten nakijken  

Wie moet extra voorzichtig zijn?

Personen met hoog-risicokenmerken

  • een lichte huid (die snel verbrandt) en rode/blonde haarkleur 
  • huidkanker in de familie 
  • een aangeboren grote moedervlek 
  • een voorgeschiedenis van huidkanker  
  • erfelijke aanleg 
  • veel of onregelmatige moedervlekjes over het hele lichaam  

Personen met een of meerdere van deze hoog-risicofactoren kunnen het best systematisch opgevolgd worden door de huidarts. Bij twijfel kun je aan je huidarts vragen of je een risicopersoon bent en welke opvolging al dan niet nodig is.  

Buitenwerkers

In de zon werken verhoogt het risico op huidkanker. Je kunt dit risico verminderen door rekening te houden met volgende tips: 

  • Draag een hoofddeksel, zeker als je kaal bent. 
  • Kleding is de beste bescherming, werk niet met een ontbloot bovenlichaam. 
  • Smeer je om de 2 uur opnieuw in met een zonnecrème met een hoge beschermingsfactor. 
  • Probeer tussen 11 en 15 uur in de schaduw te werken. 

Extra aandacht voor zon en kinderen

Een groot deel van de beschadiging van de huid door de zon gebeurt tijdens de kindertijd. Het is bewezen dat volwassenen die tijdens hun jeugd vijf keer ernstig verbrand zijn geweest, een hoger risico hebben op huidkanker. Hoe jonger je verbrandt, hoe groter het risico. Daarom is het uiterst belangrijk om de huid van jonge kinderen zo goed mogelijk tegen de zon te beschermen. 

Als ouder ben je mee verantwoordelijk voor het risico op huidkanker van je kind. Dat risico geldt voor alle kinderen. Voorzichtigheid is altijd geboden, maar bij kinderen met een huidtype 1 en 2 (bleke huid, blauwe ogen en blond of rood haar) zal je extra voorzichtig moeten zijn.  

Stel je vraag over kanker

Contacteer de Kankerlijn

Bel 0800 35 445
Nu beschikbaar
Ma-vrij 9-12u en 13-17u
Chat met de Kankerlijn
Nu offline Beschikbaar op 01/04/2024 om 09:00
Ma 9-12u
Woe 14-17u en 19:30-22:30u
Laatst aangepast op