Waarom duurt het zolang voor een nieuwe kankerbehandeling beschikbaar is?

Elke nieuwe ontdekking op medisch vlak doorloopt eerst een heleboel stadia voor ze tot een nieuwe behandeling kan leiden. Die fasen zijn nodig om zeker te zijn dat de behandeling werkt en veilig is. Gemiddeld duurt het 10 tot 12 jaar voor een behandeling echt ruim beschikbaar is.

Nieuwe kankerbehandelingen en -geneesmiddelen worden uitvoerig getest in drie omgevingen: 

  • In proefbuizen.
  • Op proefdieren.
  • Bij mensen.

Het onderzoek in proefbuizen en op proefdieren duur meestal twee à drie jaar. Daarna volgt een fase van klinisch onderzoek: dat is onderzoek dat in het ziekenhuis of in de polikliniek plaatsvindt en waar mensen bij betrokken zijn. Ook dat vraagt nog veel tijd en verloopt in verschillende fases. 

  • In fase 1 (1-2 jaar) wordt de veiligheid van de nieuwe therapie getest en wordt ze in toenemende hoeveelheden toegediend aan gezonde proefpersonen of patiënten. 
  • In fase 2 (2-3 jaar) zoekt men naar de optimale dosis. 
  • In fase 3 (2-3 jaar) wordt de therapie op werkzaamheid getest bij een grote groep patiënten en wordt de nieuwe therapie vergeleken met de tot dan toe beste behandeling.

Als een geneesmiddel met succes die drie fases heeft doorlopen, duurt het in de Europese Unie nog 1 tot 2 jaar voor het geregistreerd is door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en er een maximumprijs vastgelegd is. Nadien beslist elke EU-lidstaat of de ziekteverzekering het nieuwe geneesmiddel zal terugbetalen. In België gebeurt dat door het RIZIV. Die instelling bepaalt de voorwaarden voor de vergoeding van geneeskundige verstrekkingen.

Voor nieuwe geneesmiddelen duurt het minstens 180 dagen voor het RIZIV de terugbetalingsprocedure heeft afgerond. Gelukkig zijn er tussenoplossingen. Dankzij een versnelde procedure kunnen patiënten soms al toegang krijgen tot een nieuw geneesmiddel zodra het geregistreerd is door het EMA terwijl de terugbetalingsprocedure bij het RIZIV nog loopt.

Gemiddeld duurt het dan ook 10 tot 12 jaar voor een behandeling echt ruim beschikbaar is. Het spreekt voor zich dat er onderweg veel nieuwe therapieën afvallen omdat ze toch niet aan de verwachtingen voldoen.

Laatst aangepast op