Goede raad voor in de zon

Probeer intense zon te vermijden, vooral tussen 11 en 15 uur, want de uv-straling is dan het grootst. 

Zoek schaduw op, zeker over de middag, wanneer de uv-stralen het meest intens zijn. Zelfs in de schaduw moet je rekening houden met reflecties van omgevingen zoals water, zand en sneeuw, omdat deze de uv-blootstelling kunnen verhogen. 

Draag kleding om je armen en benen te bedekken, en een hoed met een brede rand voor je gezicht en hals. 

Met een zonnebril die uv-straling absorbeert, verminder je het risico op oogbeschadiging. Een goede bril vermeldt dat hij conform is met de EU-normen, met glazen die 60 tot 90 procent van de stralen wegfilteren. Noch donkere glazen, noch een hoge prijs zijn een garantie voor een goede bescherming. De glazen moeten tevens voldoende groot zijn om de ogen te beschermen tegen zowel rechtstreekse als onrechtstreekse straling (stralen die langs boven, onder of opzij de ogen bereiken). 

Geen enkele zonnecrème kan volledige bescherming bieden. Zonnecrèmes moeten worden gebruikt in combinatie met (en niet ter vervanging van) schaduw, kleding, hoeden en zonnebrillen. Gebruik nooit zonnecrème om je blootstelling aan de zon te verlengen. Gebruik zonnecrèmes met ten minste SPF 30, met zowel uvA- als uvB-filters (dat staat vermeld op de verpakking). Ook bij een gebruinde huid moet je je beschermen met een zonnecrème.  

• Leidraad om de juiste zonnecrème te kiezen

Wees ook aandachtig voor de houdbaarheid van de zonnecrème. Probeer een geopend product op te gebruiken tijdens het seizoen. Meestal hebben zonnecrèmes een houdbaarheid van 12 maanden. Is de crème niet op tijdens het seizoen, dan kan hij het jaar nadien wel nog gebruikt worden, maar dan is een optimale bescherming niet meer gegarandeerd en kan de op de verpakking vermelde factor teruglopen naar een lagere beschermingsfactor. Dat hangt ook af van hoe de zonnecrème bewaard geweest is. 

Hoe bewaar je zonnecrème het best? Laat het product nooit geopend achter en bescherm het tegen zonlicht. Na de vakantie bewaar je de crème op kamertemperatuur, in een koele, droge en donkere ruimte. 

• Smeer je goed in, minstens 15 à 30 minuten voor je naar buiten gaat. 
• Ga zorgvuldig te werk zodat je geen lichaamsdelen vergeet. 
• Eén keertje smeren voor de hele dag volstaat uiteraard niet, smeer om de twee uur. 
• Gebruik waterproof zonnecrème wanneer je gaat zwemmen, want uv-stralen worden niet door water tegengehouden. Een natte huid is bovendien gevoeliger; droog je huid dus steeds goed af na een zwembeurt en smeer je opnieuw in. 
• Het is ook belangrijk dat je de zonnecrème voldoende dik smeert. 

Zonnecrèmes beschermen je tegen de zon, maar kunnen ook hormoonverstorende stoffen bevatten. Zonnecrèmes bevatten uv-filters die je tegen de stralen van de zon beschermen. Er zijn twee soorten filters: minerale en chemische filters. Beide werken even goed, maar minerale filters krijgen veeleer de voorkeur.  

• Minerale filters trekken namelijk niet in de huid, maar blijven erop liggen, waardoor er minder risico is op huidirritatie en ze gegarandeerd veilig zijn voor je gezondheid. Doordat de crème op je huid blijft liggen, laat hij soms wel een witte waas achter. Je herkent een minerale filter op het etiket onder de naam titaniumdioxide of zinkoxide. 
• Chemische filters trekken in de huid en bevatten chemische stoffen die hormoonverstorend kunnen zijn en op lange termijn een effect kunnen hebben op je gezondheid. Smeren blijft belangrijk, want de wetenschap is heel duidelijk wat betreft het kankerverwekkende effect van zon op ons lichaam. De effecten van hormoonverstorende stoffen in zonnecrèmes op onze gezondheid zijn minder duidelijk, aangezien er nog geen studie is die zegt vanaf welke hoeveelheid deze stoffen effectief gevaarlijk zijn. Zolang er geen duidelijkheid is, raden we aan om toch best voorzichtig te zijn met welke crème je gebruikt, zeker wanneer je zwanger bent, borstvoeding geeft of wanneer je er kleine kinderen mee insmeert. Chemische filters in zonnecrèmes herkent je op het etiket als octisalate, oxybenzone, avobenzone, homosalate, octinoxate en octocrylene. Lees meer over ingrediënten van zonnecrème (Test-Aankoop).

Tip: Scan de barcode van jouw zonnecrème met de Yuka-app (onafhankelijk en gratis te downloaden). Na het scannen van de barcode geeft de app een score aan je product en houdt daarbij rekening met de aanwezigheid van onder meer hormoonverstorende stoffen. 

Pas de aanbevelingen met extra zorg toe op kinderen. Hoe jonger, hoe kwetsbaarder. Baby's jonger dan 6 maanden moeten uit de zon worden gehouden. Peuters tot drie jaar kunnen een beperkte tijd in de zon als je de nodige voorzorgsmaatregelen neemt: hoedje, kleding en goed ingesmeerd buiten de middaguren. 

Ook met volgende maatregelen bescherm je je kind tegen de zon: 

• een T-shirt met mouwtjes aantrekken, een hoedje en een zonnebril opzetten (aangepaste kleding beschermt namelijk beter tegen zonnebrand dan om het even welke zonnecrème)
• in het water een uv-bestendig zwemshirt laten dragen 
• zoveel mogelijk in de schaduw laten spelen, zeker tussen 11u en 15u 
• om de twee uur insmeren met een zonnecrème met een beschermingsfactor 50 (smeer ook als het bewolkt is, want uv-stralen dringen door het wolkendek én blijf smeren als je kind al een kleurtje heeft, want dat beschermt immers maar in heel beperkte mate tegen de zon) 
• onmiddellijk afdrogen als de waterpret gedaan is (een natte huid is gevoeliger en waterdruppels hebben het effect van een vergrootglas en versterken de schadelijke werking van de zon) ... en opnieuw insmeren met zonnecrème. 

Vooral mensen met huidtype 1, maar ook met huidtype 2, moeten extra voorzichtig zijn.

De uv-index is de maat voor de intensiteit van de ultraviolette straling, afkomstig van de zon. Hoe hoger de uv-index, hoe gevaarlijker het is onbeschermd in de zon te blijven en hoe sneller de huid verbrandt. De uv-intensiteit wordt bepaald door de stand van de zon en niet door de stand van de thermometer. Internationaal wordt dezelfde uv-index gebruikt. Weerberichten geven vaak de maximale uv-indexwaarde aan die die dag zal worden bereikt. In onze streken kan de uv-index in de zomer (op z'n meest intens) 8 of 9 bereiken.  

• Bij een zwakke uv-index (uv 1 of 2) hoef je je niet te beschermen 
• Bij een matige of hoge uv-index (3-5 of 6-7) zoek je ’s middags beter de schaduw op; bescherm je met kledij, hoed, zonnebril en zonnecrème 
• Bij een zeer hoge of extreme uv-index (8-10 of 11) vermijd jeu buitenactiviteiten op het heetst van de dag. Beschermende kledij, hoed, zonnebril en zonnecrème zijn dan noodzakelijk 

De uv-index van vandaag vind je bij het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België (KMI).  

Sneeuw- en ijsvlaktes weerkaatsen de uv-stralen waardoor je sneller kan verbranden. In hoger gelegen streken is de uv-straling minder gefilterd door de atmosfeer. Gebruik best een hoge beschermingsfactor. Vergeet de lippenzalf met uv-filter en de zonnebril niet. 

Ze zijn een goed alternatief als je graag een gebruinde huid wilt. De meeste van die producten bieden echter geen bescherming tegen de zon.