Alcohol en kanker

Het ontstaan van kanker heeft verschillende oorzaken. Aan sommige zaken kun je weinig doen, zoals de genen die je hebt meegekregen. Je kunt dus nooit helemaal vermijden dat je kanker krijgt, maar je kunt wel het een en ander doen om je risico te verkleinen, zoals minder of helemaal geen alcohol drinken. Hoe minder alcohol je drinkt, hoe kleiner je risico. Helemaal niet drinken is het beste.

Snel naar

Bekijk alle opties

Alcohol verhoogt je risico op kanker en is na roken de grootste vermijdbare risicofactor voor kanker. In 2020 werden ruim 4 op de 100 gevallen van kanker in de wereld (ruim 741.000 gevallen in totaal) veroorzaakt door het drinken van alcohol, zo blijkt uit cijfers van het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC). Hierbij ging het in bijna 77 procent van de gevallen om mannen. Specifiek voor België waren in 2020 zo'n 3200 gevallen toe te schrijven aan alcoholgebruik.

Bijna 5 op de 100 overlijdens door kanker is te wijten aan het drinken van alcohol. Het is wetenschappelijk bewezen dat het drinken van alcohol het risico verhoogt op mond- en keelholtekanker, strottenhoofdkanker, slokdarmkanker, borstkanker, leverkanker, dikkedarmkanker en endeldarmkanker.

Volgens IARC-cijfers was alcoholgebruik specifiek in België in 2020 verantwoordelijk voor 1100 gevallen van dikke darm- en endeldarmkanker, 830 gevallen van borstkanker, 315 gevallen van mondholtekanker, 303 leverkankers, 297 slokdarmkankers, 278 keelkankers en 139 strottenhoofdkankers.

Voor andere types kanker (zoals maagkanker, longkanker, alvleesklierkanker en huidkanker) zijn er aanwijzingen dat alcoholconsumptie het risico op deze kankers verhoogt, maar er is meer onderzoek nodig om dit met absolute zekerheid te kunnen zeggen.

Illustratie standaardglazen alcohol — Een standaardglas wijn is eigenlijk kleiner dan het glas wijn dat we gewoonlijk uitschenken: slechts 10 cl. Dat komt overeen met 10 g pure alcohol. Een fles wijn bevat 75 cl. Dat betekent dat we uit een fles wijn 7,5 standaardglazen kunnen gieten, en geen 6 zoals veel mensen denken.

© Bron: Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs

Alcoholarm en alcoholvrij

Een gezondere keuze?

Tegenwoordig bestaan er heel wat bieren en andere drankjes die worden aangeboden als gezond, alcoholarm of alcoholvrij alternatief.

Alcoholarm en alcoholvrij bier is een gezondere keuze dan gewoon bier. Het bevat minder of geen alcohol én is ook minder calorierijk.

Alcoholarm

Alcoholarme dranken zijn dranken met een alcoholpercentage tussen 0,5 en 1,2 procent. Een alcoholarm bier bijvoorbeeld bevat dus nog altijd alcohol, maar veel minder dan een pilsje, dat meestal rond de 5 procent alcohol bevat.

Alcoholvrij

Staat er alcoholvrij op het etiket, dan betekent dit dat er minder dan 0,5 procent alcohol in het drankje zit. Een alcoholvrij biertje kan dus nog altijd alcohol bevatten. Er bestaat ook volledig alcoholvrij bier: in dat geval staat er meestal duidelijk 0,0 % op het etiket.

Gezonder?

Alcoholarm en alcoholvrij bier is een gezondere keuze dan gewoon bier. Het bevat minder of geen alcohol én is ook minder calorierijk. Een alcoholvrij bier bevat zo’n 50 à 55 kilocalorieën: dat is minder dan een gewoon biertje en ook minder dan bijvoorbeeld een gewone frisdrank, die meestal dubbel zoveel calorieën bevat.

Ook andere alcoholvrije alternatieven kunnen een gezondere keuze zijn, op voorwaarde dat ze niet bomvol suiker zitten en geen caloriebommetjes zijn.

Lees meer

Rokers

Alcohol drinken én daarbij roken is extra schadelijk. Het risico is hoger dan wanneer je de risico’s van roken en drinken afzonderlijk zou optellen.

Alcohol werkt ook als oplosmiddel. In tabak zitten minstens 50 kankerverwekkende stoffen. Als je drinkt, zorgt de alcohol ervoor dat die stoffen makkelijker je lichaam binnendringen en nog meer schade veroorzaken. Wie alcohol drinkt én rookt heeft maar liefst 30 keer zo veel risico op een aantal soorten kanker in vergelijking met mensen die enkel roken of drinken.

Advies:

Probeer eerst en vooral te stoppen met roken. Het is al een belangrijke eerste stap om je risico op kanker te verminderen.
Volg de adviezen rond alcoholgebruik op.

Mensen die besmet zijn met hepatitis C (HBV) en/of hepatitis C (HCV)

Heb je chronische hepatitis B (HBV) en/of hepatitis C (HCV), dan wordt je risico om leverkanker te ontwikkelen sterk verhoogd als je alcohol drinkt.

Jongeren

Het gebruik van alcohol wordt vanuit wetenschappelijk oogpunt expliciet afgeraden voor wie jonger is dan 18 jaar. Naast talloze andere negatieve effecten verhoogt bijvoorbeeld bij meisjes het ontstaan van borstkanker op latere leeftijd door alcoholgebruik tijdens de tienerjaren.